Anketa o strukturnim pokazatelјima polјoprivrednih gazdinstavaMetapodaciPeriodika: TrogodišnjaGodina: 2018 |
| 01. Kontakt informacije | Vrh |
| 01.1. Naziv organizacije/institucije | |
Republički zavod za statistiku | |
| 01.2. Naziv organizacione jedinice unutar institucije | |
Odeljenje statistike poljoprivrede i šumarstva | |
| 01.3. Ime i prezime kontakt osobe | |
Gordana Veljković | |
| 01.4. Funkcija kontakt osobe | |
Šef grupe za strukturna istraživanja i registar poljoprivrednih gazdinstava | |
| 01.5. Adresa kontakt osobe | |
Milana Rakića 5, Beograd, Srbija | |
| 01.6. Imejl kontakt osobe | |
dragana.markovic@stat.gov.rs | |
| 01.7. Broj telefona kontakt osobe | |
+381 11 2410397 | |
| 02. Ažuriranje metapodataka | Vrh |
| 02.1. Poslednja provera metapodataka | |
| 12/7/2019 | |
| 02.2. Poslednje postavljeni metapodaci | |
| 21/8/2019 | |
| 02.3. Poslednje ažuriranje metapodataka | |
| 21/8/2019 | |
| 03. Statistički pregled | Vrh |
| 03.1. Opis podatka | |
Popis poljoprivrede se prvi put spominje u 18. veku. Počev od sredine 19. veka, u Srbiji i regionima pod Austro-Ugarskom monarhijom su vršeni redovni popisi stanovništva; oni su nekada bili i popisi stoke.
Prvi sveobuhvatni popis poljoprivrednih gazdinstava izvršen je 31. marta 1931. godine, u skladu sa Zakonom o popisu stanovništva, poljoprivrednih gazdinstava i stoke. Ovaj popis je sproveden u okviru Svetskog popisa poljoprivrede.
Nakon Drugog svetskog rata 1948. godine izvršen je prvi poljoprivredni popis.
Sve do 1953. godine, svake godine je sproveden popis stoke, a samo u popisu stanovništva od 15. januara 1951. godine, zajedno sa podacima o stočarstvu, prikupljeni su osnovni podaci o zemljištu, strukturi useva i poljoprivrednih mašina i alata.
Popis poljoprivrednih gazdinstava 1960. godine bio je drugi opšti popis poljoprivrede. Sprovedena je kombinovanjem različitih metoda za različite jedinice posmatranja. Metod izvještavanja primijenjen je za prikupljanje statističkih podataka o učešću u društvenom vlasništvu (poljoprivredna preduzeća, poljoprivredne ustanove, opšte poljoprivredne zadruge, zadruge poljoprivrednika, poljoprivredne škole, fakulteti i istraživačke institucije itd.). Popis poljoprivrednih gazdinstava u društvenom vlasništvu obavljen je od 1. do 10. marta 1969. godine, a popis porodičnih poljoprivrednih gazdinstava realizovan je u periodu od 15. do 31. marta 1960. godine.
Treći poljoprivredni popis u Jugoslaviji sproveden je 1969. godine kao uzorak zasnovan na istraživanju; obuhvatao je fondove u društvenom vlasništvu i porodičnim gazdinstvima.
Preko popisa stanovništva iz 1981. godine, prikupljeni podaci o domaćinstvima i stanovima bili su glavni poljoprivredni podaci. Za razliku od ostalih popisa, ovaj popis je koncipiran tako da obuhvata organizacione i metodološke principe popisa stanovništva i popisa poljoprivrede.
Popis stanovništva, domaćinstava i poljoprivrednih gazdinstava iz 1991. godine pokrivao je sva porodična poljoprivredna gazdinstva, bez obzira na njihovu veličinu i lokaciju.
U okviru Popisa stanovništva, domaćinstava i stanova za 2002. godinu prikupljeni su podaci o poljoprivrednim dobrima za porodična poljoprivredna gazdinstva. Ukupno je bilo 16 pitanja i odnosila su se na podatke o zemljištu, proizvodnji i zalihama pšenice i kukuruza, upotrebi mineralnih đubriva i pesticida, broju stoke, živine i košnica, te broju traktora i kombajna.
Popis poljoprivrede je 2012. godine, sproveo Republički zavod za statistiku (RZS) u skladu sa Zakonom o popisu poljoprivrede 2011 (Službeni glasnik RS, broj 104/09 i 24/11) iu okviru EU projekat IPA 2011 (Instrument pretpristupne pomoći).
U 2018. godini provedeno je Istraživanje o strukturi poljoprivrednih gazdinstava (SPG) u okviru nacionalnog programa IPA 2016. Primenjeni instrumenti, obuhvat, karakteristike i standardizacija koncepta i definicija su u skladu sa (Uredba (EC) br. 1166/2008 Evropskog parlamenta i Saveta od 19. novembra 2008, o istraživanjima i istraživanju strukture poljoprivrednih gazdinstava o metodama poljoprivredne proizvodnje Uredba (EC) br. 1200/2009, Uredba (EU) br. 715/2014) i metodologija Eurostata
| |
| 03.2. Klasifikacije | |
Pitanja u istraživanju SPG 2018 su grupisana u sljedeća poglavlja:
Poglavlje 1: Odgovor i identifikacija imanja
Poglavlje 2: Poljoprivredno zemljište
Poglavlje 3: Navodnjavanje, upotreba stajnjaka i obrada;
Poglavlje 4: Broj stoke;
Poglavlje 5: Mehanizacija
Poglavlje 6 Radna snaga i aktivnosti posjeda i drugi podaci o gospodarstvu
Podaci o organskoj proizvodnji uzeti su iz administrativnog izvora, tako da grupa pitanja nije bila dio upitnika.
Upitnik se nalazi u Aneksu.
Aneksi : Upitnik za SPG | |
| 03.3. Obuhvat sektora | |
Jedinice posmatranja su poljoprivredna gazdinstva na teritoriji Republike Srbije koja obavljaju poljoprivredne aktivnosti i nalaze se u Statističkom registru poljoprivrednih gazdinstava (SFR):
Porodična poljoprivredna gazdinstva
Poljoprivredna gazdinstva sa pravnim subjektivitetom
| |
| 03.4. Statistički koncepti i definicije | |
Skraćenice:
RZS: Republički zavod za statistiku
SPG: Istraživanje o strukturi poljoprivrednih gazdinstava
UG: Uslovno grlo stoke
MPŠV: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede
SRPG: Statistički registar poljoprivrednih gazdinstava
PP: Popis poljoprivrede
GRJ: Godišnja jedinica rada
Definicije pojmova i karakteristika:
Lokacija gazdinstva je mesto na kome se odvija celokupna poljoprivredna proizvodnja ili njen glavni deo. To je obično mesto na kome se nalaze poljoprivredni objekti/zgrade namenjeni za poljoprivrednu proizvodnju (npr. objekti za smeštaj stoke, staklenik, hladnjača za smeštaj poljoprivrednih proizvoda, najveći administrativni objekat i sl.) ili najveća površina korišćenog poljoprivrednog zemljišta.
Korišćeno poljoprivredno zemljište čine:
► poljoprivredno zemljište na okućnici,
► oranice i bašte (uključujući ugare),
► višegodišnji zasadi – voćnjaci, vinogradi, rasadnici, zasadi korparske vrbe, površine pod rogozom, rogačem, površine na kojima se uzgajaju tartufi, kao i zasadi jelki podignutih za prodaju (novogodišnje jelke), i
► livade i pašnjaci
koje gazdinstvo redovno obrađuje – koristi.
Pod okućnicom se, za potrebe istraživanja, podrazumeva poljoprivredna površina na kojoj se gaje poljoprivredni proizvodi namenjeni za sopstvenu potrošnju članova gazdinstva, pri čemu gazdinstvo može povremeno da prodaje višak proizvoda sa okućnice, koja je obično odvojena od ostale poljoprivredne površine i najčešće se nalazi pored kuće.
Porodično poljoprivredno gazdinstvo (porodično gazdinstvo) jeste svaka porodična ili druga zajednica lica koja zajedno stanuju i zajednički troše svoje prihode za podmirivanje osnovnih životnih potreba (uključujući samačko domaćinstvo), čiji se članovi (jedan ili više) bave poljoprivrednom proizvodnjom, bilo kao primarnom bilo kao sekundarnom aktivnošću, koja ima jedinstveno upravljanje, zajednički koristi sredstva za proizvodnju (zemljište, mašine, objekte) i rad svojih članova, čiji je nosilac fizičko lice i pri tome:
► obrađuje – koristi 50 i više ari poljoprivrednog zemljišta na kojem obavlja poljoprivrednu proizvodnju, bez obzira na to da li je ta proizvodnja namenjena tržištu ili ne, ili
► obrađuje – koristi manje od 50 ari poljoprivrednog zemljišta, ali obavlja intenzivnu ratarsku, voćarsku, vinogradarsku, povrtarsku proizvodnju i proizvodnju cveća (uključujući proizvodnju pod staklenicima i plastenicima), proizvodnju pečuraka i stočarsku proizvodnju, odnosno obavlja poljoprivrednu proizvodnju koja je namenjena tržištu, ili
► gaji najmanje: – dva grla goveda, ili – jedno grlo goveda i dva grla sitne stoke (svinja, koza, ovaca – zajedno), ili – pet grla ovaca ili pet grla koza, ili – tri grla svinja, ili – četiri grla sitne stoke (svinja, koza, ovaca – zajedno), ili – 50 komada živine, ili – 20 pčelinjih društava.
Poljoprivredna gazdinstva pravnih lica su:
► privredna društva, zemljoradničke zadruge, drugi oblici organizovanja sa statusom pravnog lica i preduzetnici registrovani u Agenciji za privredne registre da pretežno obavljaju delatnosti poljoprivredne proizvodnje,
► privredna društva, zemljoradničke zadruge, drugi oblici organizovanja sa statusom pravnog lica i preduzetnici registrovani u drugoj delatnosti koji imaju organizacione delove u kojima se obavlja delatnost poljoprivredne proizvodnje
Nosilac porodičnog gazdinstva je osoba (fizičko lice) koja je ekonomski i zakonski odgovorna za rad gazdinstva i na čije ime funkcioniše dotično gazdinstvo, odnosno osoba koja preuzima rizike rada.
Upravnik ili menadžer na gazdinstvu je lice odgovorno za dnevno donošenje i sprovođenje proizvodnih i finansijskih odluka u vezi sa gazdinstvom.
Godišnja radna jedinica (GRJ) jeste jedinica mere koja predstavlja količinu ljudskog rada utrošenog za obavljanje poljoprivredne delatnosti na svakom gazdinstvu. Ova jedinica predstavlja ekvivalent rada jedne osobe, tj. puno radno vreme u jednoj godini: osam sati dnevno, 225 radnih dana.
Pod drugim aktivnostima koje donose prihod – zaradu podrazumevaju se sve aktivnosti koje nisu poljoprivredne aktivnosti na gazdinstvu a imaju ekonomski uticaj na gazdinstvo.
One mogu biti:
► aktivnosti direktno u vezi sa gazdinstvom – koriste se resursi gazdinstva: zemljišne površine, poljoprivredne zgrade, mašine, oprema, radna snaga ili poljoprivredni proizvodi, i mogu da se: – obavljaju na gazdinstvu (nepoljoprivredne aktivnosti kao što je turizam, narodna radinost, prerada poljoprivrednih proizvoda za prodaju – osim prerade grožđa radi proizvodnje vina u slučaju da je količina prerađenog grožđa isključivo ili uglavnom iz sopstvene proizvodnje i sl.), – ne obavljaju na gazdinstvu (poljoprivredni i nepoljoprivredni rad po ugovoru, npr. rad sopstvenim kombajnom);
► aktivnosti koje nisu direktno u vezi sa gazdinstvom – ne koriste se resursi gazdinstva, osim radne snage gazdinstva, i mogu da se: – obavljaju na gazdinstvu – npr. frizer/frizerka ili krojač/krojačica koji pružaju usluge na gazdinstvu, trgovac-član gazdinstva radi u samostalnoj trgovinskoj radnji (gde se ne prodaju proizvodi gazdinstva) ili u poljoprivrednoj apoteci koja je locirana na gazdinstvu, davanje časova na gazdinstvu – obuka od strane člana gazdinstva i sl. – ne obavljaju na gazdinstvu – svako drugo zaposlenje članova gazdinstva kao npr. rad u banci, fabrici, administraciji, prosveti i dr.
Članovima gazdinstva smatraju se nosilac gazdinstva, članovi porodice i rođaci nosioca gazdinstva (venčani ili nevenčani supružnik, deca, roditelji, familija stečena brakom ili usvojeni članovi, kao i braća i sestre nosioca gazdinstva i supružnika) koji rade na gazdinstvu, bez obzira na to da li stanuju na gazdinstvu (da li pripadaju drugom domaćinstvu) i da li su za svoj rad na gazdinstvu na neki način plaćeni ili ne.
Stalno zaposleni na gazdinstvu koji nisu članovi porodice niti rođaci jesu sva lica koja redovno obavljaju poljoprivredni rad na gazdinstvu i za takav rad dobijaju nadoknadu (plata, nadnica, pomoć, plaćanje u naturi i sl.) od strane gazdinstva, a nisu članovi porodice nosioca gazdinstva niti rođaci, bez obzira na to da li za njihovo angažovanje gazdinstvo uplaćuje doprinose (da li su prijavljeni odgovarajućim službama ili ne).
Standardni autput izračunava se se za svaku vrstu proizvodnje na gazdinstvu za svaku vrstu useva i stalnog zasada i svaku vrstu stoke i predstavlja prosečnu novčanu vrednost poljoprivredne proizvodnje po ceni proizvođača, koja se očekuje u ’normalnim’ okolnostima proizvodnje. Proizvođačka cena isključuje direktna plaćanja (subvencije), porez na dodatu vrednost, poreze na proizvode, kao i troškove transporta i plasmana na tržište Ukupna vrednost standardnog autputa je zbir pojedinačnih vrednosti standardnog autputa svih poljoprivrednih proizvoda koji se proizvode na gazdinstvu. | |
| 03.5. Statistička jedinica | |
Definicija poljoprivrednog gazdinstva:
Poljoprivredno gazdinstvo je tehnički i ekonomski jedinstvena jedinica koja ima jedinstvenu upravu i na kojoj preduzeće, poljoprivredna zadruga, institucija ili neko drugo pravno društvo, preduzetnik ili porodično poljoprivredno gazdinstvo obavljaju poljoprivredne aktivnosti kao svoju primarnu ili sekundarnu djelatnost.
Aktivnosti koje definišu poljoprivredno gazdinstvo za potrebe popisa, prema Nacionalnoj klasifikaciji djelatnosti, su:
Uzgoj jednogodišnjih, dvogodišnjih i višegodišnjih useva (aktivnosti iz grupe 01.1 i 01.2);
Razmnožavanje biljaka (grupa 01.3);
Proizvodnja vina iz grožđa iz sopstvene proizvodnje (klasa 11.02);
Stočarska proizvodnja (grupa 01.4, u kojoj se u razredu 1.49 - Uzgoj ostalih životinja podrazumijeva samo uzgajanje nojeva, emusa i zečeva, kao i pčelarstvo, proizvodnja meda i pčelinjeg voska);
Mešovita poljoprivreda (grupa 01.5); i
Održavanje poljoprivrednih površina u dobrom poljoprivrednom i ekološkom stanju (aktivnosti u okviru klase 01.61). Ostale aktivnosti podrške poljoprivredi i aktivnostima nakon žetve (grupa 01.6) ne definiše poljoprivredno gazdinstvo kada se isključivo preduzima.
U FSS 2018, porodično poljoprivredno gazdinstvo označava svaku porodicu ili drugu zajednicu ljudi koji žive zajedno i dijele troškove života od svojih prihoda (uključujući i pojedinačna domaćinstva), čiji su članovi (jedan ili više) uključeni u poljoprivrednu proizvodnju, ili su njihovi primarni ili dopunska djelatnost, koja ima jedinstvenu upravu, dijeleći zajednička proizvodna sredstva (zemljište, mašine, zgrade) i rad njenih članova, čiji je nosilac fizičko lice, a bavi se obradom zemljišta i rasplodnim stočarstvom koje prelaze pragove predstavljene u 2.6 Statistička populacija - tačka 2. ispod.
Posebni slučajevi
Kada je zbog poreskih obaveza ili iz nekih drugih razloga,gazdinstvo podeljeno između dve ili više osoba, međutim, ono je još uvek jedinstvena ekonomska jedinica i ima jedinstveno upravljanje (jedan zajednički upravnik - zadužen za organizovanje poljoprivredne proizvodnje), smatraće se jedinstvenim gazdinstvom.
Kada se dva ili više nezavisnih gazdinstava udruže (u potpunosti ili delimično) u jedno gazdinstvo koristeći istu radnu snagu i opremu i imaju jedinstveno upravljanje, smatraće se jednim (jednim) gazdinstvom
.
Ako je prethodni vlasnik zadržao jednu parcelu korišćene poljoprivredne površine, nakon što je preneo vlasništvo na drugo lice (naslednik, zakupac, itd.), Ova parcela će biti uključena: u posed drugog lica (naslednik, zakupac, itd.) ako on / ona obrađuje ovu parcelu zajedno sa ostatkom njegovog gazdinstva; na imanju prethodnog vlasnika ako on / ona obrađuje ovu partiju koristeći vlastitu radnu snagu i opremu.
Ako je poljoprivredno gazdinstvo koristilo zemljište ili uzgajlo stoku na različitim lokacijama, smatraće se da je to jedno gazdinstvo sve dok je ono jedinstvena ekonomska i tehnička jedinica (zajedničko korišćenje proizvodnih sredstava) i ima jedinstveno upravljanje
Za potrebe istraživanja, kao poljoprivredna gazdinstva smatraju se:
stanice za uzgoj grla za razmnožavanje (bikovi, divlje svinje, ovnovi, koze, pastuvi itd.) i mrestilišta;
fondovi istraživačkih institucija, verskih zajednica, škola, vojnih institucija, ustanova za zatvaranje, sanatorijuma, i
organi lokalne samouprave (opštine) koji su zaduženi za zajedničko zemljište (zajednički pašnjaci i pašnjaci) koje se ne daju u zakup niti prenose na drugo poljoprivredno gazdinstvo, međutim, koriste se za ostvarivanje prava na zajednički pašnjak.
Istraživanje ne obuhvata:
domaćinstva sa poljoprivrednom proizvodnjom za vlastiti račun, koja koriste manje od 50 ari poljoprivrednog zemljišta, a ne bave se poljoprivrednom proizvodnjom namenjenom tržištu, niti ispunjavaju minimalno jedan uslov u pogledu broja stoke (vidi 2.6 Statistička populacija - stavka 2.);
jahanje konja, trkačke štale, ako se ne bave uzgojem konja (isključeno je zemljište koje se koristi za njihovo uzgajanje), kao i uzgajivačnice, pijace i klanice, šumarska gazdinstva, ribnjaci i gazdinstva koja preduzimaju aktivnosti podrške poljoprivredi i aktivnostima nakon žetve, osim ako se ne bave drugim aktivnostima koje ih kvalifikuju kao poljoprivredna gazdinstva.
Obuhvat istraživanja:
| |
| 03.6. Statistička populacija | |
Broj gazdinstava u SRPG koji je korišćen kao okvir za izbor uzorka u istraživanju, bio je 626.865, od čega: 1.978 pravnih lica, 455 preduzetnika i 624.432 porodičnih poljoprivrednih gazdinstava. Iz SRPG izabran je reprezentativan uzorak od od 121.037 gazdinstava (1.978 pravnih lica i 119.059 porodičnih poljoprivrednih gazdinstava i preduzetnika). Urorak je zadovoljio nivo preciznosti sadržan u EU Uredbi 1166/2008
Domaćinstvo sa poljoprivrednom proizvodnjom, smatra se poljoprivrednim gazdinstvom ukoliko:
gaji - koristi 50 ili više hektara poljoprivrednog zemljišta za poljoprivrednu proizvodnju, bez obzira da li je takva proizvodnja namenjena tržištu ili ne, ili uzgaja - koristi manje od 50 ara poljoprivrednog zemljišta, ali praktikuje intenzivnu poljoprivredu, voćarstvo, vinogradarstvo, uzgoj povrće i cvijeće (uključujući proizvodnju u staklenicima i poli tunelima), proizvodnju gljiva i uzgoj stoke, odnosno angažovanje u drugim oblicima poljoprivredne proizvodnje namijenjenih tržištu, ili
povećava, od 30. septembra 2018. godine ne manje od:
2 glave goveda, ili
1 glava goveda i 2 glave malih životinja / svinja, koza, ovaca - ukupno, ili
5 glava ovaca ili 5 glava koza, ili
3 glave svinja, ili
4 glave malih životinja / svinja, koza, ovaca - ukupno, ili
50 glava živine, ili
20 kolonija pčela.
2. Poljoprivredna gazdinstva sa pravnim statusom
Istraživanje je sprovedeno na teritoriji Republike Srbije bez teritorije regiona Kosovo i Metohija.
| |
| 03.7. Referentno područje | |
Republički zavod za statistiku od 1999. godine ne raspolaže podacima za AP Kosovo i Metohija, tako da oni nisu sadržani u obuhvatu podataka za Republiku Srbiju (ukupno). | |
| 03.8. Vremenska pokrivenost | |
Podaci strukturnih istraživanja u poljoprivredi prikupljaju se u popisu poljoprivrede na svakih 10 godina i u trogodišnjoj periodici u istraživanju o strukturi poljoprivrednih gazdinstava na uzorku. U Republici Srbiji, strukturni podaci o poljoprivrednim gazdinstvima dostupni su za 2012. godinu kada je sproveden Popis poljoprivrede i za 2018. godinu, kada je sprovedeno istraživanje o strukturi poljoprivrednih gazdinstava na uzorku. | |
| 03.9. Bazni period | |
Nije primenjivo | |
| 04. Jedinica merenja | Vrh |
| 04. Jedinica merenja | |
Podaci o površinama za kategorije poljoprivrednog zemljišta i useve i zasade izraženi su u hektarima i metrima kvadratnim za površine pod pečurkama. Podaci o stoci, izraženi su u broju grla.
Izvedeni - izračunati indikatori: uslovno grlo stoke zajedniči imenitelj različitih vrsta stoke koji se izračunava množenjem broja grla stoke odgovarajućim koeficijentima. godišnja jedinica rada koja predstavlja ekvivalent osomočasovnom radnom vremenu 225 dana u godini jedne osobe . vrednost standardnog autputa poljoprivredne proizvodnje izražen je u milionima evra. | |
| 05. Referentni period | Vrh |
| 05. Referentni period | |
SPG 2018 sproveden je u periodu od 1. oktobra do 30. novembra 2018. godine. Kritični momenat je 30. septembar 2018. u 24 sata, tj. u ponoć između 30. septembra i 1. oktobra 2018. godine.
Referentni period istraživanja odnosi se na:
a) datum kritičnog momenta (30. septembar 2018.) za:
- raspoloživo zemljište, i
- broj stoke;
b) poljoprivredna godina (od 1. oktobra 2017. do 30. septembra 2018.) za podatke o:
- korišćenje poljoprivrednog zemljišta,
- organskoj proizvodnji,
- mehanizaciji
- primenjenim agrotehničkim merama,
- radnoj snazi na gazdinstvima,
- drugim aktivnostima koje donose prihod gazdinstvima,
- prodaji sopstvenih poljoprivrednih proizvoda.
| |
| 06. Mandat institucije | Vrh |
| 06.1. Pravni akti i drugi dokumenti | |
Istraživanje je sprovedeno na osnovu Zakona o zvaničnoj statistici (Službeni glasnik RS br 104/09) i na osnovu Plana statističkih istraživanja za 2018. godinu (Službeni glasnik RS br 120/17) Sprovođenje istraživanja je u skladu sa EU Uredbom 1166/2008 Istraživanj je sprovedeno u okviru IPA 2016 GRANT projekta i IPA 2015 Višekorisničkog projekta. | |
| 06.2. Zajedničko korišćenje podataka | |
Podaci istraživanja su poslati Eurostatu | |
| 07. Poverljivost | Vrh |
| 07.1. Poverljivost - politika | |
Na osnovu Zakona o zvaničnoj statistici ( pogavlje IX) proizvođači statističkih podataka, kao i sva lica uključena u aktivnosti koje se odnose na SPG obavezuju se na službenu tajnu u pogledu svih podataka koje pružaju jedinice obuhvaćene istraživanjem, a koje se odnose na lične, porodične, imovinske i ekonomske okolnosti. Podaci prikupljeni u istraživanju mogu se koristiti isključivo u statističke svrhe i distribuirati u obliku agregata.
Lični i drugi podaci koji se prikupljaju istraživanjem će se smatrati zvaničnom statistikom i stoga će biti povjerljivi i podložni odredbama posebne zaštite.
Zaštita podataka predviđena i Evropskim zakonodavstvom, Uredbom 1166/2008
| |
| 07.2. Poverljivost - postupanje sa podacima | |
Što se tiče zaštite konačnih izlaznih tabela, pojedinačna ćelija u tabeli je zaštićena ako sadrži manje od "3" izveštajne jedinica. | |
| 08. Politika objavljivanja | Vrh |
| 08.1. Kalendar publikovanja | |
Objavljivanje podataka za SPG 2018 nije najavljeno u kalendaru publikovanja. | |
| 08.2. Pristup kalendaru publikovanja | |
Nije primenljivo | |
| 08.3. Pristup korisnika | |
Nije primenljivo | |
| 09. Dinamika diseminacije | Vrh |
| 09. Dinamika diseminacije | |
Prvi rezltati objavljeni su u aprilu 2019. godine Knačni podaci dostupni su od 1. jula 2019. godine | |
| 10. Dostupnost i razumljivost | Vrh |
| 10.1. Saopštenja za štampu | |
Za sada nisu planirana saopštenja | |
| 10.2. Publikacije | |
Konačni podaci dostupni su u diseminacionoj bazi podataka http://data.stat.gov.rs/?caller=SDDB
Na osnovu analize podataka SPG 2018, planira se objavljivanje 7 studija (posebnih publikacija). Kao autori ovih publikacija angažovani su stručnjaci iz različitih oblasti poljoprivrede. Publikacije će biti promovisane u krajem septembra 2019. godine i objavljene na sajtu RZS.
| |
| 10.3. On-lajn baza podataka | |
Diseminaciona baza podataka naliz se na zvaničnom sajtu RZS. Link za bazu: http://data.stat.gov.rs/?caller=SDDB | |
| 10.4. Pristup mikropodacima | |
Mikropodaci se ne se ne objavljuju.
Mikropodaci su dostupni u skladu sa posebnim uslovima za istraživačke svrhe u skladu sa sistemom pravila i procedura vezanim za diseminaciju statistički zaštićenih mikropodataka u skladu sa Zakonom o zvaničnim statistikama. U tom slučaju, pismeni zahtev istraživačkog tela mora sadržati svrhu za koju će se podaci koristiti i u tom slučaju mogu se dobiti mikropodaci bez identifikacije.
| |
| 10.5. Ostalo | |
Nije primenljivo | |
| 10.6. Dokumentacija o metodologiji | |
Metodološko uputstvo može se preuzeti preko linka: http://popispoljoprivrede.stat.rs/popis/spg/en/?page_id=294 | |
| 10.7. Dokumentacija o kvalitetu | |
Dokumet Politika kvaliteta RZS-a dostupna je na linku: http://www.stat.gov.rs/media/2334/quality-policy.pdf
Nacionalni metodološki izveštaj poslat je u Eurostat preko National Reference Metadata in ESS Standard for Quality Reports Structure (ESQRS) .
| |
| 11. Upravljanje kvalitetom | Vrh |
| 11.1. Sprovođenje kvaliteta | |
Za obradu podataka koristi se IST (Integrisani sistem obrade podataka) aplikacija. Procesi su efikasni, ponovljivi i obezbeđuju uvid u izmene čuvajući kopije. Pošto je aplikacija razvijena u RZS-u, moguće ju je nadograditi i zadovoljiti specifične potrebe statističara tokom procesa uređivanja podataka. | |
| 11.2. Procena kvaliteta | |
Kvalitet podataka je izražen reprezentativnošću uzorka i nivoima preciznosti za glavne karakteristike navedenim u članu 5 EU Uredbe 1166/2008 | |
| 12. Relevantnost | Vrh |
| 12.1. Potrebe korisnika | |
Prilikom izrade upitnika, o nacionalnim potrebama se konsultovani su glavi korisnici podataka statistike poljoprivrede, uglavnom predstavnicima MPŠV.
Podaci o određenim kategorije stoke i vrstama useva su prikupljani na detaljnijem nivou nego što zahteva EU Uredba i Priručnik o sprovođenju strukturnih istraživanja kako bi se obezbedile osnove za validaciju drugih godišnjih statističkih istraživanja.
Takođe u upitnik sadrži i identifikacioni broj administrativnog registra za subvenncije iz MPŠV koji služi za ažuriranje SRPG administrativnim izvorima.
| |
| 12.2. Zadovoljstvo korisnika | |
Opšte istraživanje o zadovoljstvu korisnika se sprovodi svake dve godine i rezultati su dostupni na vebsajtu RZS. Ne postoji posebno istraživanje u vezi zadovoljstva korisnika podataka u oblasti strukture poljoprivrednih gazdinstava.
| |
| 12.3. Kompletnost | |
Prikupljeni podaci su u skladu sa Uredbom 1166/2008. Lista karakteristika koje se ne prikupljaju zbog njihovog nepostajanja u Srbiji ili malog značaja se nalazi u prilogu. Aneksi : Lista karakteristika sa statusom u slucaju neprikupljanja | |
| 13. Tačnost i pouzdanost | Vrh | |||||||||
| 13.1. Ukupna tačnost | ||||||||||
Glavni izvori grešaka su uzoračke greške, neuzoračke greške (greške obuhvata i odstupanja od standardnih definicija), greške usled ne-odgovora, greške u merenju i greške u obradi. | ||||||||||
| 13.2. Uzoračka greška | ||||||||||
Za izračunavanje ocena i standardnih grešaka korišćen je švedski softver ETOS. Koeficjenti varijacije za glavne karakteristike, nalaze se u aneksu. Aneksi : Koeficijenti varijacije glavnih karakteristika | ||||||||||
| 13.3. Neuzoračka greška | ||||||||||
| ||||||||||
| 14. Pravovremenost i poštovanje rokova | Vrh |
| 14.1. Pravovremenost | |
Prvi rezultati za FSS 2018 objavljeni su 18.4.2019. (6,5 meseci nakon referentnog dana).
Završni rezultati FSS-a 2018. početkom jula 2019. godine (9 meseci nakon referentnog dana).
Podaci su poslati Eurostatu u EUROFARM formatu.
| |
| 14.2. Poštovanje rokova | |
Rezultati su dostupni prema planu istraživanja, uključujući posebne publikacije koje se bave analizom predmeta od posebnog nacionalnog interesa, na osnovu rezultata SPG 2018. godine. Specijalne publikacije će biti dostupne u septembru 2019. godine. | |
| 15. Koherentnost i uporedivost | Vrh | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 15.1. Geografska uporedivost | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fizički prag za ispunjavanje kriterijuma za gazdinstvo, prilagođen je nacionalnim uslovima. Cela populacija pokrivena istraživanjem, poslata je Eurostatu u EUROFARM formatu. Primenjeni standardi, definicije i koncepti su u sladu sa EU uredbom i definicijama u priručniku za sprovođenje strukturnih istraživanja.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 15.2. Vremenska uporedivost | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nije bilo izmena definicija u odnosu na Popis poljoprivrede 2012.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 15.3. Koherentnost - između oblasti | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rezultati SPG 2018 su proveravani i izvršeno je njihovo poređenje sa raspoloživim administrativnim izvorima. Poređenje je takođe izvršeno i sa podacima redovnih godišnjih statističkih istraživanja u oblasti poljoprivrede: Anketa o zasejanim površinama u prolećnoj setvi u oblasti biljne proizvodnje iz 2018 i decembarska anketa o broju stoke iz 2017. godine. Prilikom poređenja podataka, uzeto je u obzir različito vreme posmatranja. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 15.4. Koherentnost - interna | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podaci su kozistentni interno. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 16. Troškovi i opterećenost | Vrh |
| 16. Troškovi i opterećenost | |
Sva istraživanja u statistici poljoprivrede se organizuju i sprovode odeljenju statistike poljoprivrede i postoji optimalna koordinacija istraživanja kako bi se izbegla situacija da neka gazdinstva moraju odgovoriti na više upitnika istom vrstom pitanja, tako da decembarska anketa o stočarstvu u 2018. godini nije sprovedeno, već su rezultati ove ankete procenjeni na osnovu rezultata SPG 2018. Osim toga, u SPG 2018, organska proizvodnja preuzeta iz administrativnih izvora, pa ispitanici nisu morali da popune taj set pitanja. | |
| 17. Revizija podataka | Vrh |
| 17.1. Revizija podataka - politika | |
Revizija podataka za sada nije planirana. Opšta politika revizije dostupna je na linku: http://www.stat.gov.rs/en-US/o-nama/dokumenti/politike/politike | |
| 17.2. Revizija podataka - praksa | |
Revizija podataka do sada nije planirana. Prvi rezultati su objavljeni u aprilu 2019. godine. Konačni podaci dostupni su od jula 2019. godine. | |
| 18. Statistička obrada | Vrh | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 18.1. Izvori podataka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podaci SPG 2018 su prikupljeni sprovođenjem ankete zasnovane na stratifikovanom prostom slučajnom uzorku, kombinovanom sa administrativnim izvorom podataka. Okvir za uzorak je izveden iz SRPG koji je sadržao je sva poljoprivredna gazdinstva (stanje marta 2018. godine). Okvir je sadržao oko 2000 pravnih lica, 455 preduzetnika i oko 624 000 porodičnih poljoprivrednih gazdinstava. SPG je uspostavljen 2013. godine, nakon popisa poljoprivrede 2012. Od 2014. godine, SRPG se ažurira korišćenjem podataka iz Registra poljoprivrednih gazdinstava Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, registra goveda, podataka iz Statističkog poslovnog registra i podataka statističkih istraživanja. Zavod za statistiku dobija podatke iz Registra poljoprivrednih gazdinstava Ministarstva poljoprivrede krajem maja, ali je SRPG ažuriran tim podacima u februaru naredne godine, nakon sprovođenja svih istraživanja u poljoprivredi u tekućoj godini.
Stratifikacija uzorke je izvršena ukrštanjem pravnog statusa, tipoloških klasa, NUTS3 nivoa po lokaciji poljoprivrednog gazdinstva, NUTS2 nivou prema lokaciji poljoprivrednog gazdinstva i popisnom indikatoru.
ndikator popisa:
Jedan deo okvira je odabran kao popisne jedinice pomoću Hidiroglou[1] algoritma. Uslov za sve jedinice je definisan na nivou NUTS2 kako bi se postigao određeni nivo preciznosti za varijable navedene u Uredbi 1166/2008.
Popisnom stratumu pripala su sva pravna lica i preduzetnici.
[1] Hidiroglou algoritam, zasnovan na informacijama o pomoćnoj varijabli (u korelaciji sa studijskom varijablom), odredio je optimalnu graničnu vrednost za jedinice "uzmi sve" koje minimiziraju veličinu uzorka za datu preciznost za procenu ukupnog na datom nivou.
Upotreba administrativnih podataka
Geografski položaj gazdinstva preuzet je od strane RZS iz dostupne grafičke baze popisnih krugova. Za podatke o organskoj proizvodnji korišćena je administrativna baza podataka za organske proizvođače.
Registar organskih proizvođača se ažurira kada gazdinstvo poseti kontrola ili organizacija koja izdaje sertifikat o organskoj proizvodnji, ili o preasku na organsku proizvodnji.
Zakonom je obezbeđeno pravo pristupa administrativnim podacima koji su u posedu ministarstava i ostalih institucija.
Svi organski proizvođači moraju da se registruju u registru subvencija MPŠV i imaju isti identifikacioni broj u registru organskih proizvođača. Sva poljoprivredna gazdinstva u SRPG imaju ovaj administrativni idetifikacioni broj pored statističkog identifikacionog broja koji se koristi za usklađivanje istih jedinica u svim registrima. Upitnik za popis poljoprivrede u 2012. godini, kao i upitnik za SPG 2018 sadrže pitanje koje se odnosi na ovu informaciju, koja se koristi za svrhe povezivanja izvještajnih jedinica,
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 18.2. Dinamika prikupljanja podataka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kako je utvrđeno Uredbom (EZ) 1166/2008, podaci o strukturi poljoprivrednih gazdinstava na uzorku, prikupljaju se u trogodišnjoj periodici. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 18.3. Prikupljanje podataka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aneksi : Upitnik za SPG | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 18.4. Validacija podataka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Način prikupljanja podataka omogućio je kontrolu podataka prilikom njihovog unosa. Proces validacije podataka je počeo na terenu. U aplikaciju za unos ugrađeno je oko 270 pravila logičke kontrole podataka i oko 20 poruka upozorenja. Što se tiče fondova pravnih lica, njima je omogućen pristup veb upitniku sa istim kontrolama ugrađenim u upitnik.
Nakon završetka terenskog rada i prijema podataka u jedinstvenu bazu podataka, nastavljena je kontrola kontingenta i logička kontrola materijala. Tokom tog procesa, dodatna logička pravila kontrole su primenjena na materijal i to je pokazalo da je 37.938 slogova sadržalo sa jednu lili više grešaka. Da bi se ispravile sve nedoslednosti i pripremila baza podataka za ocenjivanje populacije i određivanje postratifikacije i eventualnog izračunavanja novih pondera, izvršene su dodatne provere i validacija podataka:
- Provera kompletnosti podataka
- Proveravanje ispunjenosti kriterijuma za poljoprivredno gazdinstvo
- Utvrđivanje broja gazdinstava u proveravanjem postojanja pojedinih jedinica u drugim statističkim i administrativnim izvorima
- Provera konzistentnosti podataka i pronalaženje autlajera
- Pojedinačne korekcije podataka: za netačne ekstremne vrednosti (gde postoji određena greška)
- Logička imputacija: imputirana vrednost se izračunava iz odnosa vrednosti drugih varijabli
- Imputirana vrednost se uzima iz druge jedinice (donatora). Donatori se biraju kao slične jedinice primaocu u odnosu na (jednu ili više) podudarnih varijabli
- Prosečan odnos - imputirana vrednost se izračunava kao odnos ukupnih vredosti varijabli i pomoćne varijable, pomnožena sa vrednošću pomoćne varijable primaoca
- validacija podataka sa administrativnim izvorima (registar Ministarstva poljoprivrede od 2018. godine) ili sa statističkim podacima (godišnja statistička istraživanja)
- Poređenje odnosa određenih varijabli dobijenih u SPG 2018 i PP 2012, kao što su vrednost standardnog autputa po gazdinstvu, GRJ po gazdinstvu, ili GRJ po hektaru korišćenog poljoprivrednog zemljišta, UG i drugo.
Poređenje podataka iz PP2012 i SPG 2018.
Prevođenje (transformacija) podataka za potrebe EUROFARM baze je izvršeno Pravila validacije Eurostat-a i podaci su prosleđeni Eurostatu.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 18.5. Kompilacija podataka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 18.6. Prilagođavanje podataka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nije primenjivo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 19. Napomene | Vrh |