Procene stanovništva

Republički zavod za statistiku

Grupa za demografsku analizu, procene i projekcije

Dragana Paunović Radulović

Rukovodilac grupe

Milana Rakića 5, 11000 Beograd

dragana.paunovic-radulovic@stat.gov.rs

+381 11 2412922 lokal 264

/

Procene stanovništva su zasnovane na podacima popisa stanovništva i rezultatima obrade statistike prirodnog i mehaničkog kretanja stanovništva. Rezultati procena se izrađuju prema polu, starosti i tipu naselja i publikuju se do nivoa opština. Osim procenama stanovništva sredinom godine, koje predstavljaju prosečan procenjen broj stanovnika u toj godini, raspolaže se podacima o broju stanovnika početkom posmatrane godine (1. januar) i krajem iste godine (31. decembar).

Uredba o nomenklaturi statističkih teritorijalnih jedinica ("Službeni glasnik RS", br. 109/09 i 46/10).

Demografija

Pri izradi procena za 2022 (popisnu godinu) korišćeni su sledeći podaci na nivou naselja:

• Rezultati Popisa 30. septembra 2022. godine, prema polu i kalendarskoj godini rođenja (P_popis); 
• Rezultati obrade statistike rođenih u 2022. godini, odnosno broj živorođenih, prema polu, u baznoj godini (N₂₀₂₂);
• Rezultati obrade statistike umrlih u 2022. godini, odnosno broj umrlih, prema polu i kalendarskoj godini rođenja u baznoj godini (M₂₀₂₂);
• Rezultati obrade statistike migracija u 2022. godini, i to: broj doseljenih i odseljenih, prema polu i kalendarskoj godini rođenja, u baznoj godini (I₂₀₂₂, odnosno E₂₀₂₂).

Najpre je izvršeno svođenje broja stanovnika na stanje 1. januar 2022. godine (P_p).

P_{p (1. januar 2022)} = P_popis - N_{januar-septembar 2022} + M_{januar-septembar 2022} - I_{januar-septembar 2022} + E_{januar-septembar 2022}        (1)

P_p - početak godine

Zatim je izračunat broj stanovnika 31. decembra 2022. godine (P_k), odnosno 1. januara 2023. godine, na bazi prirodnog priraštaja i salda migracije:

P_{k (31. decembar 2022)}  = P_{p (1. januar 2022)} + (N₂₀₂₂ - M₂₀₂₂) + (I₂₀₂₂ - E₂₀₂₂)                                                          (2)

P_k - kraj godine

Procena stanovništva sredinom 2022. godine (30. jun) predstavlja prosek broja stanovnika 1. januara i 31. decembra 2022. godine.

P_{(prosek 2022)} = (P_{p (1. januar 2022)}+ P_{k  (31. decembar 2022)}) / 2                                                                                (3)

P - godišnji prosek

Za svaku pojedinu navršenu godinu starosti (x) prosečan broj stanovnika u 2022. godini izračunat je na sledeći način:

P_{x (prosek 2022)} = (P_p (x+1)+ P_k (x)) / 2,                                                                                                         (4)

i to za vrednosti  x = 0, 1, 2 ... 100 i više godina.

Procene stanovništva za naredne poslepopisne godine izvedene su na osnovu procene stanovništva 1. januara posmatrane godine i podataka o prirodnom i mehaničkom kretanju stanovništva u toj godini. Postupak za izradu procena stanovništva početkom, sredinom i krajem posmatrane godine analogan je postupku opisanom u popisnoj godini, i to prema obrascima (2), (3) i (4).

U izradi procena stanovništva prema polu, starosti i tipu naselja polaznu osnovu čine popisni i vitalno-statistički podaci na nivou naselja, kao najniže teritorijalno-administrativne jedinice posmatranja. Na osnovu procena na nivou naselja, respektivnim agregiranjem su izvedene procene za više nivoe: opštine, oblasti, regione, kao i procene prema polu, starosti i tipu naselja za Republiku Srbiju, Srbiju – sever i Srbiju – jug.

Statistička jedinica koja se koristi je „broj“.

Statistička populacija je ukupno stanovništvo.

Podaci su raspoloživi na nacionalnom nivou, kao i na nivou regiona, oblasti i opština.

Republički zavod za statistiku od 1998. godine ne raspolaže podacima za AP Kosovo i Metohija, tako da oni nisu sadržani u obuhvatu podataka za Republiku Srbiju (ukupno).

Podaci su raspoloživi za vremenski period od 1991. godine.

Nije primenljivo.

Broj.

Kalendarska godina.

Nacionalni pravni akti:

Zakon o zvaničnoj statistici („Sl. glasnik RS”, br. 104/09, 24/11);

Program zvanične statistike u periodu od 2021. do 2025. godine („Sl. glasnik RS”, br. 24/21 od 27.03.2021.);

Uredba o utvrđivanju Plana zvanične statistike za 2024. godinu („Sl. glasnik RS”, br. 117/2023 od 25.12.2023.).

* Navedeni dokumenti dostupni su na veb-sajtu RZS-a.

Nije primenljivo.

Poverljivost podataka je regulisana:

– Zakonom o zvaničnoj statistici („Sl. glasnik RS”, br. 104/2009, član 44, 45, 46, 47, 48, 49).

– Pravilnikom o zaštiti statističkih podataka u Republičkom zavodu za statistiku

– Uputstvom o merama zaštite podataka i informacija u Republičkom zavodu za statistiku

Nije primenljivo.

Kalendar objavljivanja je dostupan na veb-sajtu RZS-a.

Kalendaru objavljivanja može se pristupiti putem linka:

  https://www.stat.gov.rs/calendar/.

Putem saopštenja korisnici su obavešteni da su podaci objavljeni. 

Dinamika publikovanja rezultata procena stanovništva je godišnja.

 Saopštenje „Procene stanovništva u Republici Srbiji“ 

Demografska statistika (Republika Srbija)

Opštine i regioni u Republici Srbiji  

Statistički godišnjak

Procene stanovništva Republike Srbije prema polu, starosti i tipu naselja, 2008-2012.

Procene stanovništva Republike Srbije prema polu, starosti i tipu naselja, 2013-2017.

Sve publikacije o procenjenom broju stanovnika dostupne su na veb-sajtu RZS-a.

Podaci o procenjenom broju stanovnika dostupni su na veb-sajtu RZS-a.

DevInfo

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Demografska statistika (Republika Srbija)

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Osim primene u demografske svrhe pri analizi starosne strukture stanovništva, procene stanovništva se koriste i pri izradi demografskih projekcija, kao i za izračunavanje različitih demografskih indikatora.

Na svake dve godine, putem veb-ankete, sprovodi se Istraživanje o zadovoljstvu korisnika.

Rezultati istraživanja dostupni su na veb-sajtu RZS-a.

Podaci su kompletni.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Podaci o procenjenom broju stanovnika u posmatranoj godini (T) publikuju se 1.07. u godini T+1.

U praksi, u petogodišnjoj dinamici se publikuju objedinjene procene stanovništva za pet sukcesivnih godina.

Podaci se objavljuju prema kalendaru publikovanja.

 Podaci su uporedivi.

Podaci o procenjenom broju stanovnika za period 1991-2010 su rađeni na bazi Popisa stanovništva 2002, potom su na osnovu Popisa 2011 računate procene za period 2011-2021. Od Popisa 2022, podaci se računaju na osnovu poslednjih raspoloživih popisnih podataka. Ne postoje metodološke razlike Popisa sprovedenih u 2002, 2011. i 2022. godini, ali je evidentno da korišćenje nove osnove za izradu procena predstavlja izvestan prekid u seriji podataka.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

U Republičkom zavodu za statistiku revizija procene broja stanovnika se ne radi na osnovu postojećih dokumenata (program istraživanja ili usvojenih preporuka), već na osnovu mišljenja rukovodioca Grupe za demografsku analizu, procene i projekcije. Kriterijum za reviziju međupopisnih procena su metodološke razlike. Procene izračunate za godine između dva popisa, koriguju se rezultatima novog popisa, ukoliko podaci dva uzastopna popisa nisu metodološki uporedivi.     

Prva revizija procena broja stanovnika je urađena 2005. godine, za međupopisni period 1991-2002. Usvojeno je da se revizija radi za ceo međupopisni period, s obzirom na slab obuhvat spoljnih migracija kao i promene metodologije u vezi definicije ukupnog stanovništva. Podaci i objašnjenje o urađenoj reviziji objavljeni su u godišnjoj publikaciji Demografska statistika za 2006. godinu.

Revizija podataka o procenama stanovništva za period 2002-2011 nakon Popisa stanovnišva 2011, kao i podataka za period 2011-2021 nakon Popisa 2022, urađena je samo u cilju demografske analize i nisu publikovane, s obzirom da je u oba pomenuta popisa primenjen isti koncept uobičajenog stanovništva čime je zadovoljen kriterijum uporedivosti. 

Pri izradi Procena stanovništva korišćeni su sledeći podaci na nivou naselja:

rezultati Popisa stanovništva, kao i rezultati obrade statistike rođenih, umrlih i unutrašnjih migracija.

Procene stanovništva - prikupljanje podataka je na godišnjem nivou.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

/