Upotreba informaciono-komunikacionih tehnologija u domaćinstvima

Republički zavod za statistiku

Grupa za statistiku upotrebe informaciono-komunikacionih tehnologija i poslovne tendencije.

Uroš Rajčević

Metodolog

Milana Rakića 5, Beograd, Srbija

Podaci se odnose na upotrebu različitih informaciono-komunikacionih tehnologija i uređaja u domaćinstvima.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

U istraživanju se za određivanje uzorka domaćinstava koristio koncept "domaćinstvo" (SNA 2008). Prema ovom konceptu domaćinstvom se smatra svaka porodična ili druga zajednica lica koja zajedno stanuju i zajednički troše svoje prihode za podmirivanje životnih potreba (stanovanje, ishrana i dr.), kao i samačko domaćinstvo. U istraživanju nisu obuhvaćena kolektivna domaćinstva.

Privatna domaćinstva.

Domaćinstva sa najmanje jednim članom od 16 do 74 godine starosti.

Sva domaćinstva koja se nalaze na teritoriji Republike Srbije, izuzimajući region Kosova i Metohije.

2009-2022.

Nije primenljivo.

Jedinice mere koje se koriste u istraživanju: procenat, broj.

Prvi kvartal tekuće godine (za celokupno istraživanje "Upotreba informaciono-komunikacionih tehnologija u RS u domaćinstvima" referentni period je prvi kvartal).

Zakon o zvaničnoj statistici.

Nije primenljivo.

Zakon o zvaničnoj statistici.

Zakon o zvaničnoj statistici.

Pregled svih saopštenja i publikacija sa rezultatima iz predmetnog istraživanja nalaze se na sajtu Republičkog zavoda za statistiku, u Kalendaru objavljivanja.

Kalendar objavljivanja za tekuću godinu, dostupan je javnosti na veb strani:

http://www.stat.gov.rs/calendar/?a=27&s=

Rezultati istraživanja dostupni su korisnicima:

1) Na sajtu RZS-a: knjiga, saopštenja

2) U biblioteci: knjiga

Knjige i rezultati objavljeni na sajtu dostupni su svim korisnicima pod istim uslovima, pristup podacima je besplatan. U slučaju posebnih zahteva korisnika primenjuje se Pravilnik o sprovođenju cenovne politike Republičkog zavoda za statistiku.

Podaci se objavljuju na godišnjem nivou.

Za istraživanje o upotrebi informaciono-komunikacionih tehnologija u domaćinstvima ne objavljuju se saopštenja za javnost.

Knjiga "Upotreba informaciono - komunikacionih tehnologija u Republici Srbiji"

Najvažniji indikatori (pokazatelji) dostupni su u diseminacionoj bazi podataka na sajtu RZS-a. Korisnicima je omogućeno preuzimanje generisanih izveštaja u excel formatu.

Zavod obezbeđuje pristup individualnim podacima bez identifikatora (anonimizirani podaci) koji su dostupni po zahtevu korisnika u skladu sa načelima definisanim u Zakonu o zvaničnoj statistici:

https://www.stat.gov.rs/media/2271/zakon_o_statistici.pdf i pravilima definisanim Pravilnikom o načinu i postupku davanja podataka koje proizvodi Republički zavod za statistiku:

https://www.stat.gov.rs/media/2295/pravilniksrb.pdf

Nije primenljivo.

U fazi je postavljanje na novi sajt Republičkog zavoda za statistiku.

Pre objavljivanja rezultata istraživanja sprovodi se detaljna kontrola rezultata. Na osnovu Istraživanja o zadovoljstvu korisnika dobijena je povratna informacija o kvalitetu i razumljivosti objavljenih rezultata.

Istraživanje se sprovodi u skladu sa zahtevima i standardima Evrostat-a.

Pre objavljivanja rezultata sprovodi se detaljna kontrola istaživanjem dobijenih rezultata. Kroz dve ankete o zadovoljstvu korisnika dobijene su povratne informacije o kvalitetu i razumljivosti objavljenih rezultata svih istraživanja u RZS, obuhvaćeno je i predmetno istraživanje.

RATEL, Državne institucije, javnost.

 Ocene i mišljenja korisnika dobijeni su putem Anketa o istraživanju zadovoljstva korisnika iz 2013., 2015.,2017.,2019. i 2021. godine.

Nije primenljivo.

U ovom istraživanju, razlikujemo dve vrste grešaka: uzoračke i neuzoračke.

Istraživanje se sprovodi na slučajnom uzorku. Okvir za izbor uzorka formira se na osnovu Popisa 2011. godine. Plan uzorka je definisan tako da su ocene za glavne domene ocenjivanja zadovoljavajuće preciznosti.

Od neuzoračkih grešaka, prisutne su:

•greške obuhvata koje su posledica neažurnosti okvir za izbor uzorka koji se formira na osnovu Popisa 2011. godine;

•greške koje su posledica isključivanja popisnih krugova sa manje od 20 domaćinstava (cut-off) evidentiranih u Popisu 2011. godine;

•greške merenja i neodgovora koje su neminovne, ali su instrumenti, organizacija prikupljanja i unos podataka takvi da su ove greške svedene na najmanju moguću meru.

Uzorak za anketu je dvoetapni stratifikovani, sa popisnim krugovima kao primarnim i domaćinstvima kao sekundarnim jedinicama.  Okvir za izbor uzorka za prvu etapu, je spisak popisnih krugova sa 20 i više domaćinstava, a za drugu etapu spiskovi domaćinstava za izabrane popisne krugove. Sistem ocenjivanja odgovara proceduri izbora kod koje su jedinice prve etape izabrane proporcionalno veličini i sa ponavljanjem, a jedinice druge etape prosto slučajno bez ponavljanja. Da bi ocene iz uzorka bile reprezentativne za posmatranu opštu populaciju,  svakom domaćinstvu iz uzorka pridružen je ponder (faktor ekspanzije). Osnovni ponder, koji proizilazi iz primenjenog uzoračkog dizajna korigovan je za neodgovor i usaglašen sa populacijskim vrednostima za 2022. godinu. Izračunata su dva pondera. Ponder za domaćinstvo, koji služi kao faktor ekspanzije za podatke prikupljene upitnikom za domaćinstvo i ponder za lica starosti 16-74 više godina za podatke prikupljene individualnim upitnikom. Ponder za domaćinstvo usaglašen je sa ocenjenim brojem domaćinstava za 2022. godinu, primenom metode post-stratifikacije. Ponder za lica usaglašen je sa tekućim demografskim ocenama za 2022. godinu, na osnovu pola, desetogodišta starosti i završene škole primenom metode post-stratifikacije.

Stopa odgovora jedinica posmatranja (domaćinstva i lica) iznosi 90.6%. Razlozi za neodgovor su: nije uspostavljen kontakt sa domaćinstvom/licem, odbijanje saradnje, nemogućnost saradnje zbog jezičke barijere, bolesti ili drugih razloga i ne uzimanja u obzir upitnika koji su nepotpuni ili lošeg kvaliteta.

Osnovni ponder, koji proizilazi iz primenjenog uzoračkog dizajna korigovan je za neodgovor i usaglašen sa populacijskim vrednostima za 2021. godinu. Izračunata su dva pondera. Ponder za domaćinstvo, koji služi kao faktor ekspanzije za podatke prikupljene upitnikom za domaćinstvo i ponder za lica starosti 16-74 više godina za podatke prikupljene individualnim upitnikom. Ponder za domaćinstvo usaglašen je sa ocenjenim brojem domaćinstava za 2021. godinu, primenom metode post-stratifikacije. Ponder za lica usaglašen je sa tekućim demografskim ocenama za 2021. godinu, na osnovu pola, desetogodišta starosti i završene škole primenom metode post-stratifikacije. 

Istraživanje se sprovodi u februaru, dok se rezultati istraživanja objavljuju krajem treće nedelje oktobra.

Svi podaci su poslati Evrostatu u skladu sa dogovorenim rokovima.

Dosadašnja istraživanja sprovođena su na nivou NUTS 1, od 2019. godine nadalje sprovodi se na nivou NUTS 2.

Vremenska serija 2009-2022.godine. Za podatke: postoji prekid serija, razlozi za prekid serija su:

- promena Evrostatovog upitnika i izbacivanje određenih varibli iz upitnika

- promena obuhvata određenih varijabli, neke varijable su podeljene na dve različite varijable, čime se gubi mogućnost vremenske serije

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nisu dostupni.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Istraživanje se sprovodi na reprezentativnom uzorku veličine 2800 domaćinstava, od čega je realizovano 90.6%, odnosno odgovorilo je 2537 domaćinstva. Uzorak je dvofazni, stratifikovan. Izvori podataka su statistički.

Godišnje istraživanje.

Istraživanje se sporovodi putem telefonske ankete, (CATI) metod prikupljanja podataka na IST-u. Upitnik je formulisan prema metodologiji Evrostata, gde je prethodno testiran i prihvaćen od strane svih zemalja članica i kandidata. Obuka anketara se vrši prema uputstvu za korišćenje programa za unošenje podataka u IST-u. 

Za validaciju podataka koristi se EVROSTAT-ov program za validaciju.

U istraživanju o upotrebi informaciono komunikacionih tehnologija u domaćinstvima imputacija podataka se ne primenjuje, dok je sistemski onemogućeno da ispitanik ne pruži odgovor na bilo koje pitanje.

Nije primenljivo.