Projekcije stanovništva

Republički zavod za statistiku

Grupa za demografsku analizu, procene i projekcije

Dragana Paunović Radulović

Rukovodilac grupe

Milana Rakića 5, 11000 Beograd

dragana.paunovic-radulovic@stat.gov.rs

011 2412 922 lokal 264

/

Projekcije stanovništva Republike Srbije, u periodu 2022-2052, urađene su u 32 varijante, kao rezultat kombinacija usvojenih hipoteza za komponente kretanja stanovništva: fertiliteta (nizak, očekivan tj. srednji, visok i konstantan), mortaliteta (srednji i konstantan) i migracija (očekivane, konstantne, optimistične i nulti migracioni saldo).
Na osnovu reprezentativnosti dobijenih rezultata, izdvojeno je deset varijanti.

Scenariji niskog, srednjeg i visokog fertiliteta razlikuju se prema usvojenim hipotezama o fertilitetu, dok su za mortalitet i migracije preuzete vrednosti prema srednjoj (očekivanoj) varijanti.

Dve od deset varijanti uključuju optimistične migracije koje pretpostavljaju da će se desiti tranzicija prirode migratornih kretanja – negativna neto migracija sa početka projekcionog intervala će se linearno ublažavati sve do dostizanja nultog migracionog salda 2052. godine. Predviđen je očekivan mortalitet kod obe varijante, a razlika je u usvojenim hipotezama o fertilitetu: srednja (očekivana) i visoka varijanta fartiliteta.

Tri analitička scenarija podrazumevaju odsustvo migracija. Srednja i visoka varijanta projekcija bez migracija se razlikuju prema usvojenim hipotezama o fertilitetu dok se za mortalitet predviđa kretanje u očekivanim okvirima. Konstantan scenario bez migracija podrazumeva nepromenjene uslove fertiliteta i mortaliteta do kraja projekcionog perioda.

Najniže vrednosti projektovanog broja stanovnika bi bile ostvarene u slučaju scenarija konstantnog mortaliteta koji pretpostavlja zadržavanje vrednosti mortaliteta sa početka projekcionog perioda, dok su za fertilitet i migracije preuzete vrednosti prema srednjoj (očekivanoj) varijanti.

U slučaju konstantnog scenarija pretpostavljeno je da su sve demografske komponente zadržane na nivou kakve su bile vrednosti na početku projekcionog perioda.

Projekcije su urađene analitičkom metodom uz korišćenje tzv. dekompovanog pristupa. Ova metoda podrazumeva da se hipoteze odnose na buduće promene komponenti kretanja stanovništva, tj. fertiliteta, mortaliteta i migracija. Zbog prihvatanja dekomponovanog pristupa, postavljene su hipoteze za opštine, tako da projicirano stanovništvo na nivou oblasti, regiona i republike predstavlja zbir projekcija stanovništva njenih konstitutivnih delova, a ne rezultantu posebno postavljenih hipoteza. Rezultati projekcija se odnose na početak godine.

Uredba o nomenklaturi statističkih teritorijalnih jedinica ("Službeni glasnik RS", br. 109/09 i 46/10).

Demografija

Kao bazna populacija korišćen je procenjen broj stanovnika prema starosti i polu, na dan 1. januar 2022. godine.

Ove procene predstavljaju zvanične podatke Republičkog zavoda za statistiku (RZS), koje se izrađuju na osnovu popisnih rezultata o ukupnom stanovništvu 30. septembra 2022. godine, kao i podataka o vitalnoj statistici i unutrašnjim migracijama u 2022. godini.

Statistička jedinica koja se koristi je „lice“.

Statistička populacija je „ukupan projektovan broj stanovnika“.

Podaci su raspoloživi na nacionalnom nivou, kao i na nivou regiona, oblasti i opština.

Republički zavod za statistiku od 1998. godine ne raspolaže podacima za AP Kosovo i Metohija, tako da oni nisu sadržani u obuhvatu podataka za Republiku Srbiju (ukupno).

Podaci su raspoloživi za vremenski period 2022-2052. godine.

Procenjen broj stanovnika, na dan 1. januar 2022. godine.

Lica.

2022-2052.

Nacionalni pravni akti:

Zakon o zvaničnoj statistici („Sl. glasnik RS”, br. 104/09, 24/11);

Program zvanične statistike u periodu od 2021. do 2025. godine („Sl. glasnik RS”, br. 24/21 od 27.03.2021.);

Uredba o utvrđivanju Plana zvanične statistike za 2024. godinu („Sl. glasnik RS”, br. 117/2023 od 25.12.2023.).

* Navedeni dokumenti dostupni su na veb-sajtu RZS-a.

Nije primenljivo.

Poverljivost podataka je regulisana:

– Zakonom o zvaničnoj statistici („Sl. glasnik RS”, br. 104/2009, član 44, 45, 46, 47, 48, 49).

– Pravilnikom o zaštiti statističkih podataka u Republičkom zavodu za statistiku

– Uputstvom o merama zaštite podataka i informacija u Republičkom zavodu za statistiku

Nije primenljivo.

Kalendar objavljivanja je dostupan na veb-sajtu RZS-a.

Kalendaru objavljivanja može se pristupiti putem linka:

https://www.stat.gov.rs/calendar/.

Objavljivanjem podataka na veb-sajtu RZS-a, korisnici su obavešteni da su podaci publikovani. Time se obezbeđuje dostupnost statističkih podataka svim korisnicima u isto vreme.

Dinamika publikovanja rezultata projekcija stanovništva je desetogodišnja.

Nije primenljivo.

Projekcije stanovništva Republike Srbije 2022-2052.

Prikaz glavnih rezultata projekcija stanovništva Republike Srbije 2022-2052

Demografska statistika (Republika Srbija)

Statistički godišnjak

Podaci o projektovanom broju stanovnika dostupni su na veb-sajtu RZS-a.

DevInfo

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Projekcije stanovništva Republike Srbije 2022-2052.

Demografska statistika (Republika Srbija)

Statistički godišnjak

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Ovaj indikator se koristi za praćenje promena broja stanovnika neke teritorije, kao i za demografsku analizu.

Na osnovu rezultata demografskih projekcija o veličini, promenama, prostornom razmeštaju i strukturi stanovništva definišu se različiti društveno-ekonomski i prostorni planovi.

Posmatrano na lokalnom nivou, demografske projekcije su neophodne za sve delatnosti koje se bave planiranjem (npr. u oblasti zapošljavanja, obrazovanja, zdravstva, socijalnog osiguranja, prostorno-urbanističkog planiranja).

Na svake dve godine, putem veb-ankete, sprovodi se Istraživanje o zadovoljstvu korisnika.

Rezultati istraživanja dostupni su na veb-sajtu RZS-a.

Podaci su kompletni.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nakon završetka Popisa stanovništva, izrađuju se projekcije stanovništva za naredni tridesetogodišnji period, počev od popisne godine.

Nije primenljivo.

 Podaci su uporedivi.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Pri izradi Projekcija stanovništva korišćeni su sledeći podaci:

rezultati Popisa stanovništva, podaci o procenjenom broju stanovnika, kao i podaci iz vitalne statistike i istraživanja o unutrašnjim migracijama.

Desetogodišnja.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

Nije primenljivo.

/